آینده‌نگری کشاورزی شهری

در حالی که شهرنشینی یک عنصر مهم رشد اقتصادی و نوسازی است، کاهش نسبت تولیدکنندگان مواد غذایی به مصرف‌کنندگان آن در محیط‌های شهری، بر سیستم‌های تأمین مواد غذایی تأثیر منفی گذاشته و باعث می‌شود که افراد بیشتری در معرض بیماری‌های غیرواگیر مثل چاقی و سوءتغذیه باشند.
کشاورزی شهری به‌عنوان یک راه حل، می‌تواند برای تأمین تغذیه ساکنان شهرها حیاتی باشد. در واقع، طبق یک مطالعه در سال 2018 که در مجلهEarth’s Future منتشر شده است، مزارع شهری می‌توانند سالانه 1/87 میلیارد تن غذا، حدوداً 10 تا 20 درصد درصد از تولید جهانی سبزیجات، برای ساکنان شهرها غذا تولید کنند.
کشاورزی شهری پتانسیل زیادی در تأمین نیازهای اساسی انسان دارد، زیرا نه تنها مواد غذایی تازه را فراهم می‌کند، بلکه سیستم توزیع پایدار مواد غذایی را تضمین می‌کند و در نتیجه مشاغل جدید و درآمد منظم را برای افراد، ایجاد می‌کند. همچنین به کشورها در حفاظت از محیط زیست و صرفه‌جویی در هزینه‌های مبادله و حمل و نقل کمک می‌کند. کشاورزی شهری در زمان بحران‌هایی مانند شیوع کووید-19، یک اقدام کاهشی یا حتی یک ضربه‌گیر در برابر بحران است. بنابراین، کشاورزی در نزدیکی و یا درون شهرها نه تنها یک الزام برای تاب‌آوری شهرها در برابر بحران‌ها در آینده است، بلکه می‌تواند سلامت و سازگاری جوامع را بهبود بخشد و به آنها در هدایت سبک زندگی پایدارتر کمک کند.

پلتفرم SPTel
سنگاپور، شهری که به خاطر مدل‌های پیشرفته شهر هوشمند شهرت جهانی دارد، در ابتکاری با هدف توسعه مزارع شهری عمودی با استفاده از یک پلتفرم و به کمک اینترنت اشیاء، پروژه‌ای برای بهبود فرایندهای تولید مواد‌غذایی در مراکز شهری و افزایش بهره‌وری محصولات انجام داده است. پلتفرم SPTel به کشاورزان برای نظارت بر شرایط محیطی و غلبه بر چالش‌ها در مزارع شهری کمک می‌کند.
این پلتفرم قادر به نظارت و مدیریت چندین برنامه و حسگر که وظیفه­ی جمع‌آوری داده‌ها را دارند، است. حسگرها عواملی مانند نور، دمای هوا و آب، pH، رطوبت و مواد‌مغذی را اندازه‌گیری می‌کنند تا یک متخصص کشاورزی بتواند وضعیت محصول را تعیین کند و هرگونه بیماری را شناسایی کند.
با پلتفرم SPTel، مزارع شهری می‌توانند به راحتی حسگرهای اینترنت اشیاء بیشتری را به‌هم متصل کنند و در عین حال کنترل متمرکز را حفظ کنند. علاوه بر این، با تکیه بر شبکه هاب‌های امن SPTel که در سراسر سنگاپور توزیع شده است، این مزارع می‌توانند از پلتفرم اینترنت اشیاء با دسترسی سراسری جزیره‌ای استفاده کنند.
راه حل SPTel برای جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها به کشاورز این امکان را می‌دهد که چندین حسگر را به‌طور همزمان ردیابی کند و به یک مزرعه شهری خودتنظیم و پایدار تبدیل شود. با کمک فناوری اینترنت اشیاء، اتوماسیون و بلاکچین محصولات ثبت شده و امکان ردیابی آنها از مزرعه تا فروشگاه وجود دارد که این امر سطح امنیت تأمین غذا را بالا می‌برد.

چهار روند جدید که آینده کشاورزی شهری را شکل می‌دهد:
روند 1: تبلیغات کشاورزی در محیط‌های کنترل شده^[1]، به سمت متعادل شدن می‌روند.
شکی نیست که کشاورزی عمودی و کشت گلخانه‌ای از روش‌های مهم کشاورزی برای نسل بعدی تولیدکنندگان خواهد بود. با رشد صنعت، در طول سال­های گذشته با وجود شکست بزرگترین صندوق تأمین مالی کشاورزی، برخی از شرکت‌های بزرگ کشاورزی خریداری شده‌اند. با این حال، به‌نظر می‌رسد که صنعت کشاورزی عمودی نسبت به اندازه و تأثیر فعلی آن، تبلیغات بیش از حدی را دریافت کرده است. بر‌ اساس سرشماری جهانی CEA در سال 2021، 70 درصد از عوامل اجرایی CEA معتقدند که این صنعت در معرض سبزشویی بیش از حد بوده است؛ به این معنی که تبلیغات زیادی در زمینه‌ی کشاورزی عمودی انجام شده است.
Henry Gordon-Smith، مشاور در زمینه کشاورزی هوشمند، در مقاله اخیر خود در رابطه با تأمین‌کننده‌های مالی کشاورزی بیان کرد که "به جرات می‌توان گفت که از اوج انتظارات که به‌صورت حباب‌دار و مصنوعی در رابطه با کشاورزی شهری وجود داشته است، عبور کرده‌ایم"، "چیزی که در آینده با آن رو به رو می‌شویم، دوره افول و اصلاح روند کشاورزی شهری است." به‌عنوان بخشی از این اصلاح، و برای ایجاد اعتماد نسبت به تبلیغات در صنعت، متخصصانی کشاورزی پایدار در محیط‌های کنتر‌ل‌شده را معرفی می‌کنند. این متخصصان به‌عنوان یک راهنما قصد دارند به مصرف‌کنندگان کمک کنند تا ادعاهای مرتبط با پایداری را به‌طور مؤثرتری تفسیر و بررسی کنند و به عوامل اجرایی کمک کند تا در مورد پایداری به روشی مؤثرتر و صادقانه‌تر، با مصرف‌کننده و صنعت ارتباط برقرار کنند.
روند 2: شهرهای بیشتری ابتکارهای سیاست کشاورزی شهری را اجرایی خواهند کرد.
طبق خواسته‌ی مدافعان کشاورزی شهری در شهرهای سراسر جهان، مقامات شهری شروع به اولویت‌بندی طرح‌های سیاست کشاورزی شهری کرده‌اند. در اکتبر 2021، شهر نیویورک اعلام کرد که یک دفتر کشاورزی شهری و یک هیئت مشورتی کشاورزی شهری ایجاد خواهد کرد. Ben Kallos، عضو شورای شهر نیویورک، در یک مصاحبه اختصاصی با کشاورزی، بیان کرد که " افرادی که کار کشاورزی شهری را انجام می‌دهند، احساس نمی‌کنند که تنها هستند، بلکه دفتر کشاورزی شهری و هیئت مشورتی کشاورزی شهری، از آنها حمایت کرده و تلاش می‌کند به اهداف خود در زمینه‌ی کشاورزی شهری برسند."
Ricky Stephens، مدیر استراتژی دیجیتال کشاورزی، نیز بیان می‌کند که "همان‌طور که از کار با کارآفرینان و مقامات شهری در سراسر کشور دیده‌ایم، تنها یک فرد در دفتر شهردار که وظیفه آن توجه به منافع کشاورزان شهری است، وجود دارد. در حالی که تلاش برای دستیابی به نتایج بلندمدت قابل اندازه‌گیری در بخش کشاورزی شهری، یک پیروزی هم برای شهر و هم برای رفاه ساکنان است. در صورت توجه بیشتر مدیران، اعتماد ایجاد می‌شود، مشارکت‌ها شکل می‌گیرد، شغل ایجاد می‌شود و شکاف بزرگ بین عرضه و تقاضا برای غذای تازه کاهش می‌یابد."
روند 3: کشاورزی شهری برای پروژه‌های برنامه‌ریزی شده‌ی جامع بسیار مهم خواهد بود.
با سرمایه‌گذاری بیشتر شهرها در سیاست کشاورزی شهری، شاهد تمرکز بیشتر کشاورزی در پروژه‌های برنامه‌ریزی جامع هستیم. NEOM^[2] یکی از این پروژه‌ها است که آینده تولید غذا در محیط‌های شهری را متحول می‌کند. این کلان شهر فناوری 500 میلیارد دلاری در عربستان سعودی، تلاش خواهد کرد تا به خودکفاترین شهر غذایی جهان تبدیل شود. این پروژه با ایجاد مرکز نوآوری غذایی NEOM، به دنبال استفاده از بیوتکنولوژی برای ترویج پرورش آبزیان به‌صورت مسئولانه و پایدار، هدف قرار دادن خدمات تغذیه‌ای متناسب با داده‌های ژنوم و میکروبی، توسعه پروتئین‌های جایگزین و تغییر الگوهای کشاورزی است.
دبی به‌طور مشابه با Food Tech Valley جدید خود در حال ساخت یک سیستم غذایی هوشمندتر است. وزیر تغییر اقلیم و محیط زیست امارات متحده‌ی عربی، گزارش می‌دهد که ایجاد یک شهر مدرن یکپارچه به‌عنوان مرکزی برای محصولات غذایی و کشاورزی مبتنی بر فناوری پاک در آینده عمل خواهد کرد و فرهنگ فناوری در کشاورزی، باعث ایجاد مسیرهای شغلی مناسب برای جوانان خواهد شد.
همکاری بین شرکت OCEANIX، شهر متروپولیتن در کره جنوبی، و برنامه اسکان بشر در سازمان ملل متحد صورت گرفته است. این تیم برنامه‌هایی برای استقرار نمونه اولیه شهر شناور پایدار دارد که نه تنها دارای زیرساخت‌های ضد سیل است که همراه با دریا بالا می‌آید، بلکه می‌تواند غذا، انرژی و آب شیرین خود را با سیستم‌های حلقه بسته کاملاً یکپارچه، بدون زباله تولید کند. سنگاپور و دالاس نیز به‌طور مشابه طرح‌های جامع برای تضمین امنیت غذایی و دسترسی بیشتر به غذا را در دست اجرا دارند.
روند 4: برنامه‌ریزی مزرعه با رویکرد دیجیتالی ادامه خواهد یافت.
در مسیر دیجیتالی شدن مزرعه‌های شهری نرم‌افزارهایی ایجاد شده است. یکی از این نرم‌افزارها Agritecture Designer است. از زمان راه‌اندازی نرم‌افزار Agritecture Designer در سال 2020، بیش از 208 گلخانه و 305 مزرعه عمودی توسط این نرم‌افزار مدل‌سازی شده است. این نرم‌افزار ابزارهای متعددی در اختیار کارآفرینان قرار می‌دهد تا چالش برنامه‌ریزی مزارع شهری خود را با موفقیت انجام دهند.

منابع:
پیوند1
پیوند2
پیوند3

نویسنده : زهرا گرامی، دانش آموخته دکتری مدیریت منابع خاک، دانشگاه شهرکرد
تهیه شده در گروه کشاورزی و منابع طبیعی دیجیتال پژوهشگاه فضای مجازی