خطر نشر اطلاعات نادرست در شبکههای اجتماعی برای تأمین اهداف سیاسی یا تحریک خشونت نباید مانع از فعالیت و مشارکت آنلاین فعالان اصلی شود. در همین راستا کمیسیون مستقل انتخابات ملی نیجریه به دنبال ایجاد یک استراتژی جامعتر و فعالانه در زمینه رسانههای اجتماعی و رویکرد اطلاعرسانی پیش از انتخابات عمومی 2023 است که بتواند به بهبود تعاملات آن با رأیدهندگان احتمالی و افزایش شفافیت کلی روند کمک کند.
در دو انتخابات اخیر در نیجریه در سالهای 2015 و 2019، رسانههای اجتماعی نقش فزایندهای داشتند. در سرتاسر قاره آفریقا، نسبت افرادی که حداقل چند بار در هفته اخبار خود را از رسانههای اجتماعی دریافت میکنند، بین سالهای 2015 و 2020 در بررسی بین 16 کشور آفریقایی، استفاده از رسانههای اجتماعی تقریباً دو برابر شده است و به ترتیب از 22% به 38% رسیده است. بسیاری از این افراد بطور منظم هم از اینترنت (32%) و هم از شبکههای اجتماعی (36%) به عنوان منابع خبری استفاده میکنند. اگرچه نیجریه تغییر چندانی در نسبت افرادی که چند بار در هفته از منابع الکترونیکی خبر میگیرند، نشان نداد، اما در درصد نیجریههایی که روزانه منابع آنلاین خبری را بررسی میکنند در طول5 سال، از 17% به 22 % افزایش یافته است. با وجود چالش نشر اطلاعات نادرست در رسانههای اجتماعی و روشی که چنین اطلاعات نادرستی در رسانههای اجتماعی نفوذ میکند، دسترسی بیشتر شهروندان به اطلاعات آنلاین متضمن آگاهی بیشتر افراد نیست و این اطلاعات نادرست ممکن است چنددستگی شهروندان و تقسیم بندی قومی-سیاسی را بدنبال داشته باشد. تقسیمات قومی-سیاسی در نیجریه، که توسط بازیگران سیاسی اجرا میشود، اغلب منجر به خشونت و ایجاد حاشیه در نظرسنجیها میشود. در سال 2011، بیش از هشتصد نفر در درگیریهای پس از انتخابات کشته شدند، در حالی که بر اساس اطلاعات
SBM بیش از ششصد نفر در چرخه انتخابات 2019 کشته شدند. افرادی در جهت پروپاگاندا بطور فزاینده در محیطهای آنلاین در جهت حمله و بی اعتبار کردن مخالفان سیاسی خود به نشر اطلاعات نادرست میپردازند تا رقیب خود را تخریب کنند و در سطح کلان افکار عمومی را به سمتی که خود میخواهند هدایت کنند..
این افراد که غالبا بصورت غیر رسمی به احزاب سیاسی وابسته هستند در تلاش برای تضعیف اعتبار و استقلال نهاد مدیریت انتخابات نیجریه نیز بوده اند. نشر اطلاعات نادرست در رسانههای اجتماعی میتواند به نوبه خود تمایل و تاب آوری رأیدهندگان به پذیرش نتیجه اعلام شده یک انتخابات را کاهش دهد. با این حال، خطرنشر اطلاعات نادرست در رسانههای اجتماعی برای تأمین اهداف سیاسی یا تحریک خشونت نباید مانع از فعالیت و مشارکت فعالان اصلی در نیجریه مانند
کمیسیون مستقل انتخابات ملی[1] در فیس بوک، توییتر، اینستاگرام، واتس آپ و دیگر رسانه اجتماعی شود. از نظر استراتژیک بازیگران اصلی انتخابات باید به صورت آنلاین با مردم ارتباط داشته باشند شوند و این رویکردهای رسانههای اجتماعی را در کنار جلسات فیزیکی و تعامل با رسانههای سنتی در یک استراتژی گسترده تر ادغام کنند.
چنین رویکردی میتواند میزان تعامل در مورد نحوه و چگونگی رأیگیری با رأیدهندگان جوان و رأیاولیها را افزایش دهد و درک وسیع تری از شفافیت نهادی را بهبود بخشد.
در انتخابات سال 2019،
کمیسیون مستقل انتخابات ملی[2] نسبت به انتخابات گذشته حضوری بسیار مشهود و فعال در فضای مجازی داشت، اما رویکرد آن نسبت به رسانههای اجتماعی بیشتر واکنش پذیر بود ( رد ادعاهای دروغ ) تا عملی. با این وجود تحقیقات در مورد استفاده از واتس اپ در سیاست نیجریه نشان داده است که این برنامه پیام رسان خصوصی روشهای ایجاد ارتباط صمیمانه تری را برای کاربران فراهم میکند. بنابراین، رسانههای اجتماعی بالاخص واتس آپ به عنوان بخشی از استراتژی تعاملی گسترده کمیسیون مستقل انتخابات ملی، میتواند به دنبال ایجاد یک استراتژی جامع تر برای رسانههای اجتماعی و رویکرد اطلاع رسانی، پیش از انتخابات 2023 مورد استفاده قرار بگیرد و نیز قرار است در انتخاباتی که در ایالت اکیتی
[3] در سال 2022 برگزار میشود،امتحان شود. در حقیقت، کمیسیون مستقل انتخابات ملی نیجریه، حتی میتواند به دنبال الگوبرداری از ساختارهای سازمانی، مورد استفاده برخی از بازیگران نیز سیاسی باشد. در سال 2019، دو مرکز
BNMC[4] و
[5]AYF، گروههای سیاسی حمایت کننده از نامزدهای برجسته ریاست جمهوری، حداقل یک گروه واتس آپ برای هر یک از سی و شش ایالت نیجریه ایجاد کردند. سپس در حمایت از نامزد مورد نظرشان اطلاعات و محتوا در این گروهها ارسال شد.
در حالی که این نوع ساختارها، اهداف سیاسی نامزدهای ریاست جمهوری نیجریه را تأمین میکنند و تنها وسیلهای برای نشر اطلاعات نادرست هستند، کمیسیون مستقل انتخابات ملی نیجریه میتواند با کمک ساختارهای رسانههای اجتماعی و سیستمهای پیام رسانی به رأیدهندگان انتخابات آتی آموزشهای لازم را داده و آنها را تشویق مشارکت مدنی قبل از انتخابات آتی کند. در انتخابات ریاست جمهوری در سال 2019 بخاطر اطلاع رسانی نادرست در رسانههای اجتماعی، فقط سی و پنج درصد از نیجریهها در انتخابات رأی دادند اما فقط عدم علاقه به سیاست نیست که باعث مشارکت کم در انتخابات 2019 شد بلکه ترس از خشونت سیاسی نیز به مشارکت پایین رأیدهندگان کمک کرد. برای مثال در روز رأیگیری فرمانداری در ایالت کانو
[6] در سال 2019، اطلاعات نادرستی مبنی بر اینکه خشونت در مراکز رأی دهی خاص در حال انجام است، در رسانههای اجتماعی منتشر شد و به نظر میرسد این ماموریت به گونهای هماهنگ شده بود که مناطقی را هدف قرار دهد که بیشترین حمایت و پشتیبانی را از رقیب فرماندار وقت نیجریه داشته اند.
همانطور که اعتراضات به #
EndSARS[7] نشان داد، جوانان نیجریه به طور فزایندهای با یکدیگر متحد و درگیر میشوند و بحث و گفتگو در شبکههای اجتماعی نه تنها میتواند کیفیت اطلاعات موجود را بهبود ببخشد بلکه به طور بالقوه باعث ایجاد علاقه مجدد به بحث سیاسی در میان نیجریهها میشود. بنابراین کمیسیون مستقل انتخابات ملی نیجریه، باید به دنبال یافتن راههای خلاقانه و ابتکاری برای علاقه مند کردن و اعتماد این جمعیت به رسانههای اجتماعی باشد. این سازمان باید به دقت سازمانهای جامعه مدنی، افراد یا گروههای برجسته را شناسایی و با آنها در ایجاد گروههای در سطح کشور در واتس آپ همکاری نماید.
گزارشها حاکی از ان است که انتشار اخبار و محتوا بصورت بصری و صدا به زبانهای محلی متناسب با پویایی خاص هر ایالت، باعث بهبود ارتباطات بین مردم و کمیسیون مستقل انتخابات ملی نیجریه میشود. این محتوا میتواند نه تنها به چگونگی رأی دادن متمرکز باشد، بلکه میتواند شامل اطلاعاتی درباره چرایی اهمیت رأیگیری و نحوه گزارش مسائل یا نگرانیها باشد.
سپس از افراد در این گروههای انتخاباتی ایالتی که تحت مدیریت کمیسیون مستقل انتخابات ملی نیجریه هستند میتوان درخواست کرد که این مطالب انتشاری در گروههای واتس آپ را در شبکههای شخصی خود در سراسر ایالت به اشتراک بگذارند. به اشتراک گذاری مطالب در شبکههای شخصی میتواند ابزاری قدرتمند باشد، زیرا مطالعات در نیجریه نشان داده است که به اشتراک گذاشتن محتوای فردی در نیجریه اغلب به اندازه محتوای مطالب اشتراک گذاشته شده برای مردم مهم است و موجب اعتماد بیشتر افراد میشود. شبکههای اجتماعی همچنین میتوانند بازخورد خوبی را برای کمیسیون مستقل انتخابات ملی نیجریه در سطح ایالتی و ملی چه در آستانه نظرسنجی و چه در هنگام ریختن آرا داشته باشند و به رأیدهنده امکان میدهد سریع پاسخ دهد و با شرایط در حال تغییر سازگار شود.
مقابله با انتشار اخبار نادرست و ایجاد رعب و ترس در مردم بخشی ضروری از این استراتژی رسانههای اجتماعی خواهد بود، اما ذینفعان در نیجریه مانند کمیسیون مستقل انتخابات ملی نیجریه میتوانند کارهای بیشتری در جهت بهبود شفافیت و اعتماد به روند انتخابات بوسیله ی فعال بودن در ارائه به اطلاعات به روز و منظم در شبکههای اجتماعی و کانالهای دیگر برای رأیدهندگان، مشتاقان سیاسی و ناظران انجام دهند.
تهیه کننده: بهاره احمدینژاد (کارشناسی ارشد مدیریت دانشگاه آزاد قزوین)
تهیه شده در گروه مطالعات اخلاقی پژوهشگاه فضای مجازی
لینک منبع
[1] Independent National Electoral Commission
[2] Independent National Electoral Commission
[4] Buhari New Media Centre
[5] Atikultaed Youth Force
[7] End SARS یک جنبش اجتماعی غیرمتمرکز است، و مجموعهای از اعتراضات گسترده علیه خشونت پلیس در نیجریه است. این شعار خواستار انحلال گروه ویژه ضد سرقت(
SARS) )، یک واحد بدنام پلیس نیجریه که سابقه سواستفاده دارد.