در نوشتار کوتاه پیش‌رو به مسئله اثرات فناوری 5G بر فرایند انتخابات و رای‌گیری، در آینده‌ای نزدیک، خواهیم پرداخت.
در ماه‌های اخیر یک میم
[1] (
meme) به‌شکلی ویروسی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که به‌صورت یک آزمون چندجوابی و با پرسش‌هایی از این قبیل بود که «چه کسی دارد به شما فشار می‌آورد که دورکاری کنید»؟ پاسخ‌ها چنین بودند: «مدیرعامل اجرایی»، «مدیر ارشد فناوری» و «کووید 19». این جوک را کمابیش می‌توان به سایر بخش‌هایی که عمیقاً متأثر از بیماری کرونا شده‌اند نیز تعمیم داد. انتخابات و رأی‌گیری از این جمله هستند. گرچه این موضوعی کاملاً جدید در رسانه‌ها نیست، اما ضرورت سرپا نگه‌داشتن دموکراسی در زمانه یک بیماری همه‌گیر موجبات یک مناقشه نوین را برانگیخته است. به‌طور هم‌زمان، بسیاری از دولت‌ها درحال تصمیم‌گیری بر سر اینترنت فایو جی هستند که «یکی از مهم‌ترین ابداعات دوران ماست»
[2]. فراتر از رویارویی آشکار میان ایالات‌متحده و چین، با تصمیم انگلستان مبنی بر ممنوعیت تکنولوژی چینی فایو جی در کشورش، بر دامنه این بحث‌ها افزوده شد. این تصمیم به‌ویژه از آن جهت مهم شد که در ابتدا چنین ممنوعیتی در انگلستان وجود نداشت، اما به‌خاطر امنیت زیرساخت‌های اساسی مثل انتخابات بحث‌برانگیز شد.
کرونا ضرورت یافتن راه‌حل‌های جایگزین برای رأی‌گیری حضوری را برانگیخت. رأی‌دهی بدون‌حضور کار را برای شهروندان آسان‌تر می‌کند و مانع از تعویق انتخابات می‌شود. طی ماه‌های گذشته فقط در میان کشورهای عضو شورای اروپا، دوازده انتخابات به تعویق افتاده است (از جمله یک انتخابات ریاست‌جمهوری و دو انتخابات مجلس). علی‌رغم نگرانی‌ها درباره تأخیر در انتخابات، یکی از راه‌حل‌های ممکن یعنی رأی‌گیری اینترنتی، همچنان زیر سؤال می‌رود؛ زیرا بسیاری از کارشناسان نسبت به امنیت آن به‌ویژه در انتخابات عمومی نگران هستند. در واقع فقط چند کشور (مثل استونی و سوئیس) وجود دارند که قبلاً رأی‌گیری اینترنتی را اجرا کرده‌اند.
رأی‌گیری اینترنتی فقط ظاهر قضیه استفاده از ابزارهای دیجیتال در انتخابات است؟ باید انتخابات را چرخه‌ای دانست که شامل دوره‌های پیش و پس از انتخابات است. چنین رویکردی انتخابات را به‌عنوان یک فرآیند پیوسته و نه یک رخداد مُنفرد در نظر می‌گیرد. به بیان دقیق‌تر، انتخابات را نباید صرفاً براساس روز انتخابات در نظر گرفت، بلکه این فرآیند شامل تمهیدات قبلی، ثبت‌نام، فهرست‌بندی نتایج و غیره است. مسئولان انتخابات میزانی از تکنولوژی دیجیتال را برای بهبود فرآیند انتخابات استفاده می‌کنند. تهدیدهای پیش‌روی انتخابات دیجیتال همان چیزی بودند که باعث شد ایالات‌متحده در سال 2017 انتخابات را به‌مثابه «زیرساخت حیاتی» معرفی کند. بُعد دیجیتال متغیری مهم در صحت انتخابات است. دراین‌صورت، ظهور پدیده فایو جی چه تأثیری می‌تواند بر این مؤلفه داشته باشد؟
نسل پنجم مخابرات موبایلی می‌تواند دو تأثیر مهم برای فرآیند انتخابات داشته باشد. اولی مربوط به فرصت‌های ناشی از آن و دومی درباره ادراک عمومی از آن است. درباره فرصت باید گفت که تکنولوژی‌های فایو جی امن‌تر از موارد پیشین هستند. در واقع، فایو جی امکان رمزگذاری داده‌های بیشتری را داشته و در مقایسه با سیستم‌های قبلی نرم‌افزاری‌تر بوده و ابتنای بیشتر بر فضای ابری
[3] دارد
[4]. ویژگی دیگر «تکه‌تکه کردن شبکه»
[5] است که ارتباط زیادی با ساخت شبکه‌های رأی‌گیری امنیت سایبری دارد. به‌علت سرشت نرم‌افزاری فایو جی، «تعریف یک چشم‌انداز آتی که مبتنی بر این تکنولوژی و سایر مسیرهای نوین دیجیتال باشد، یک تعریف سایبری است». بدین معنا، با فرض اینکه فایو جی عمدتاً به‌شکلی خصوصی توسعه می‌یابد، «شرکت‌ها باید متوجه و مسئول یک وظیفه سایبری نوین برای مراقبت باشند، و دولت‌ها بایستی یک پارادایم تنظیم‌گر سایبری نوین را برای انعکاس این واقعیات جدید تأسیس کنند». آیا این تکنولوژی نهایتاً موجب عینیت‌یافتن رأی‌گیری اینترنتی خواهد شد؟
شاید پیشبرد ایده رأی‌گیری اینترنتی در میان مردم کافی نباشد. وقتی پای تکنولوژی‌های دیجیتال در میان باشد، اعتماد همچنان مسئله مهمی است. هنوز هم بخش زیادی از مردم تکنولوژی‌های دیجیتال را درک نمی‌کنند و لذا بدان اعتماد ندارند. برای مثال یکی از نظرسنجی‌های اخیر یوروبارومتر
[6] درباره امنیت سایبری نشان داد که «اکثر پاسخ‌دهندگان (52٪) احساس می‌کنند قادر به محافظت کافی از خود در برابر جرایم سایبری نیستند» یا 66 درصد از آنها نسبت به سرقت هویت خود هراس دارند. اعتماد همچنین مسئله‌ای اساسی درمورد سلامت انتخابات است. درواقع، برای پذیرش نتیجه یک انتخابات، ذینفعان انتخابات (از جمله رأی‌دهندگان) باید به سیستم اعتماد داشته باشند. همان‌طور که در گزارش اخیر بنیاد بین‌المللی مطالعات انتخاباتی
[7] (
IFES) آمده است، «تکنولوژی پشتیبان رأی‌گیری اینترنتی بسیار پیچیده است [...] اکثر رأی‌دهندگان سر از نحوه کار آن درنمی‌آورند و این می‌تواند باعث کاهش اعتماد عمومی شود»
[8].
دست‌کم به سه دلیل احتمالاً ظهور فایو جی تاحدودی باعث افزایش بی‌اعتمادی در انتخابات دیجیتال می‌شود. نخست، 5G یک تکنولوژی بسیار پیچیده است که درک آن حتی در میان سیاست‌مداران و تصمیم‌گیران نیز بسیار دشوار و همراه با سوء‌فهم خواهد شد. دوم، نزاع جاری بین برخی دولت‌های غربی و تعدادی از شرکت‌های چینی، درک بی‌طرفی و سلامت تکنولوژی را با مشکل مواجه می‌کند. اتهامات مربوط به امکان فعالیت‌های جاسوسی از طریق سیستم 5G می‌تواند موجب نگرانی درباره ذینفعان انتخابات شود. و نهایتاً، 5G خوراک نظریه‌های توهم توطئه را تأمین می‌کند. اگرچه داستان‌های فریبنده بارها تکنولوژی‌های ارتباطی و اطلاعاتی را هدف گرفته‌اند، اما این داستان‌ها از زمان شیوع کووید 19 شدت گرفته و با اطلاعات گمراه‌کننده و اخبار جعلی تقویت شدند.
بنابراین حتی اگر در جهانی زندگی می‌کنیم که نیازی واقعی به رأی‌گیری غیرحضوری دارد، اما ظهور 5G ممکن است پیامدهای متضادی داشته باشد. از طرفی 5G می‌تواند به تقویت دغدغه‌های امنیت سایبری پیرامون رأی‌گیری اینترنتی کمک کند، از طرف دیگر امکان دارد باعث افزایش بی‌اعتمادی عمومی نسبت به رأی‌گیری اینترنتی و از این‌رو سلامت انتخابات شود.
مترجم: حسین ولدخانی (دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی)
تهیه شده در گروه فرهنگی و اجتماعی پژوهشگاه فضای مجازی
لینک منبع
[1] . میم‌ها
(meme) ایده‌ها و مفاهیمی هستند، که به‌صورت آنلاین و از شخصی به شخص دیگر گسترش می‌یابند و ممکن است شامل تصویر، ویدئو، و حتی کلمات و عبارات باشند. میم‌ها به‌صورت ویروسی گسترش می‌یابند و اغلب به نشانه‌های فرهنگی تبدیل می‌شوند
. اغلب میم‌ها دارای تنوعی در موضوع هستند، به این شکل که مردم آن تصاویر یا ویدئو را ویرایش و عنوان‌ها و زیرنویس‌های متنوعی را روی آنها قرار می‌دهند.
[2] Enisa, “Threat Landscape for 5g Networks”, November 2019
[3] رایانش اَبری (
Cloud) مدل رایانشی بر پایهٔ شبکه‌های رایانه‌ای مانند اینترنت است که الگویی تازه برای عرضه، مصرف و تحویل خدمات رایانشی ارائه می‌کند. ابر در اینجا استعاره از شبکه یا شبکه‌ای از شبکه‌های وسیع مانند اینترنت است که کاربر معمولی از پشت صحنه و آنچه در پی آن اتفاق می‌افتد اطلاع دقیقی ندارد و همچون ابر جزئیات فنی‌اش را از دید کاربران پنهان می‌سازد.
[4] Lily Hai Newmann, “5G Is More Secure Than 4G and 3G—Except When It’s Not”, Wired, 15 December 2019
[5] توانایی تقسیم سیستم به شبکه های متعددی که می توانند براساس امنیت سایبری به طور جداگانه و سفارشی ساخته شوند.
[6] یوروبارومتر (
Eurobarometer) مجموعه نظرسنجی‌هایی که به نمایندگی از کمیسیون اروپا و سایر مؤسسات اروپایی انجام می‌شود.
[7] International Foundation for Electoral Studies
نظر کاربران
