در ادامه به بررسی بخشی از اظهارات باراک اوباما در تازهترین مصاحبه او با جفری گلدبرگ سردبیر روزنامه آتلانتیک خواهیم پرداخت که او در بخشی از این مصاحبه مجددا به ابراز نگرانی خود در این خصوص میپردازد.
باراک اوباما از نخستین سیاستمدارانی بود که برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال 2008 میلادی از شبکههای اجتماعی به شکل جدی کمک گرفت. او پس از کسب پیروزی در دو دوره متوالی همچنان حضور فعالی در شبکههای اجتماعی داشته است. اکنون با توجه به جنجالهای اخیر و فضای حاکم بر انتخابات ریاست جمهوری 2020 آمریکا او ابراز نگرانی کرده است که اینترنت و شبکههای اجتماعی بزرگترین تهدید برای دموکراسی ایالاتمتحده آمریکا هستند. هرچند اوباما نزدیک به چهار سال بود که پس از ترک کاخ سفید این زنگ خطر را به شکل علنی به صدا درآورده بود، اما بهطور واضح مشخص نکرده بود که جامعه آمریکا و حافظان دموکراسی دقیقاً باید نگران چه باشند و در این خصوص چه اقداماتی باید انجام شود. در ادامه به بررسی بخشی از اظهارات باراک اوباما در تازهترین مصاحبه او با جفری گلدبرگ
[1] سردبیر روزنامه آتلانتیک خواهیم پرداخت که او در بخشی از این مصاحبه مجددا به ابراز نگرانی خود در این خصوص میپردازد. در این مصاحبه اوباما بیان میکند که نهتنها شبکه اجتماعی مانند فیسبوک بلکه حتی رسانههایی مانند فاکس نیوز فضای رسانهای را تحت سلطه خود درآورده و سبب میشوند تا آمریکاییها واقعیتهای تحریفشده آنها را انتخاب کنند. وی اشاره میکند که این بدان معنی است که ما دیگر مجموعهای مشترک از واقعیتها را در اختیار نداریم. ارزیابیهای اینچنینی اکنون میان بسیاری از منتقدین اکوسیستم تلویزیون و اینترنت رایج است، اما هیچ استدلال عملی و سازندهای در مورد نحوه پاسخگویی به این مشکلات وجود ندارد. اوباما نیز تاکنون راهکاری ارائه نداده است. اگرچه بررسی نظرات او نشان میدهد که وی خواستار این نیست تا مشکلات کنونی فضای آسیبدیده اطلاعات را به گردن فیسبوک یا هر شرکت فناوری خاص دیگری بیاندازد، اما آنچه واضح است او اکنون به شیوهای جدید و متفاوت با زمان تصدی ریاست جمهوری و رقابت در انتخابات پیش از آن به مقابله با این مشکلات بر خواسته است.
اوباما در این مصاحبه بیان میکند: اکنون ما در شرایطی به سر میبریم که بسیاری از مردم کشور واقعاً معتقدند هستند حزب دموکرات جبههای برای یک گروه منحرف اخلاقی است. من با فرد داوطلبی صحبت میکردم که در فیلادلفیا خانه به خانه میرفت و با جامعه کمدرآمد آفریقایی- آمریکایی تبار درباره تئوری توطئه "
QAnon"
[2] به پرسش و پاسخ میپرداخت.
اوباما در پاسخ به این پرسش گلدبرگ که از او پرسید: آیا این معماری بدنهاد نوین اطلاعات، اخلاق را از عدالت دور میکند؟ پاسخ داد: فکر میکنم این بزرگترین تهدید علیه دموکراسی ماست. اوباما در ادامه مصاحبه کاملاً روشن میکند که نگرانی اصلی او راجع به اینترنت و سیستمعاملهای بزرگی است که اینترنت را برای کاربران توزیع میکنند. او در این خصوص بیان میکند: من شرکتهای فناوری را کاملاً مسئول این وقایع نمیدانم. آنها پس از شبکههای اجتماعی مسئول هستند. شبکههای اجتماعی مبادرت به پمپاژ این اطلاعات میکنند. من بیشتر صاحبان و فعالان این حوزه را میشناسم و در این خصوص با آنها صحبت کردهام. آنها در حال انتخاب و ویرایش اطلاعات هستند. بر اساس متمم اول
[3]، شرکتهای خصوصی ملزم نیستند تا بستری برای ابراز همه دیدگاههای موجود فراهم کنند. ما در حال حاضر در شرف نزدیک شدن به مرحلهای هستیم که به شکلی دیوانهوار دروغ و تئوریهای توطئه با همدیگر ترکیب میشوند و از زبان من یا شما مطرح میشوند. چنانچه ما ظرفیت تشخیص درست از نادرست را نداشته باشیم با جایگزینی بازاری از ایدههای جدید به نتیجه نخواهیم رسید. دموکراسی ما بر اساس تعریف اولیه کارایی ندارد و ما وارد یک بحران معرفتی شدهایم.
البته انتقادات اوباما از فاکس نیوز
[4] و امپراتوری روبرت مرداک
[5] به قبل از حضور او در کاخ سفید بازمیگردد و در طول دوران فعالیت سیاسیاش ادامه داشته است. اوباما در طول دوران ریاست جمهوری خود رابطه خوبی با صنعت فناوری داشت و مراودات کاخ سفید با سیلیکون ولی را افزایش داد. با اریک اشمیت
[6]، مدیرعامل سابق گوگل جلسات مکرری در کاخ سفید برگزار کرد و به دلیل همین مناسبات بود که والاستریت ژورنال در اواخر دوران تصدیگری اوباما در گزارشی بیان کرد که تنظیمکنندگان مشاغل درصدد پیگیری اتهامات ضد انحصاری علیه گوگل هستند؛ اما سیاستمداران آنها را رد میکنند.
اوباما قطعاً از آن دست سیاستمدارانی است که قدرت رسانههای اجتماعی را درک میکند و این از نحوه فعالیتهای او در این رسانهها برای ورود به کاخ سفید مشخص است. گفته میشود در کارزار انتخاباتی سال 2016 اوباما بهشدت پیگیر و ناراحت از اخبار جعلی بود که توسط جوانان جمهوری مقدونیه در فیسبوک پخش میشد.
[7] اما با تمام این اوصاف تنها پس از خروج از کاخ سفید بود که او در انظار عمومی در خصوص اطلاعات غلط در فیسبوک و تلویزیون ابزار نگرانی کرد و با گذشت روزها از پایان ریاستجمهوریاش نامهای به مارک زاکربرگ مدیرعامل فیسبوک درباره جدی گرفتن تهدید اخبار جعلی و اطلاعات غلط سیاسی نوشت. او در طول دوران ریاست جمهوری ترامپ اکثر انتقادات خود را از رسانههای اجتماعی بیان میکرد. او در سال 2018 در دانشگاه
MIT بیان کرد: ما باید یک گفتگوی جدی داشته باشیم. اینکه مدلهای تجاری، الگوریتمها و مکانیسمها چیست تا بهوسیله آن گفتمان مشترک بیشتری ایجاد کنیم و این امر مهم صرفاً نمیتواند یک مکالمه تجاری باشد. اوباما دو سال پیش خواستار طرح یک گفتگوی جدی درباره اصلاح پادآرمانشهر اطلاعات آمریکاییها بود و اکنون خواستار ترکیب مقررات دولتی و روشهای شرکتی برای مقابله با آن است.
خوشبینانه بودن در خصوص این مسئله که روزی دولت فدرال فنآوریهای بزرگ را به روش جدیدی تنظیم کند دشوار خواهد بود، زیرا دموکراتها و جمهوری خواهان در خصوص حل این مشکل ایدهها و نظرات یکسانی ندارند و به نظر میرسد جو بایدن - که در طول تبلیغات ریاست جمهوری کمتر سخنی از فناوری اطلاعات زد- و معاون اول او کاملا هریس
[8] - که از متحدان دیرینه صاحبان سیلیکون ولی است- در دوران ریاست جمهوری جدید این معضل دموکراسی آمریکایی را موردتوجه قرار نخواهند داد.
نگارنده: امیرعباس رکنی (دانشجوی کارشناسی ارشد جزا و جرمشناسی دانشگاه علوم قضایی)
تهیهشده در گروه مطالعات اخلاقی فضای مجازی
منابع
- https://www.vox.com/
- https://www.politico.com/
- https://www.buzzfeednews.com/
- https://www.npr.org/
[1] Jeffrey Goldberg سردبیر روزنامه آتلانتیک و دریافتکننده جایزه مجله ملی برای گزارشگری است. او نویسنده کتاب زندانیان: داستانی از دوستی و ترور است.
[2] کیواِنان یکی از تئوریهای توطئه آمریکایی که توسط افراطیون دست راستی اعلام شد و درصدد افشا این بود که توطئهای پنهان از سوی آنچه ادعا میشود «دولت پنهان در ایالاتمتحدهٔ آمریکا» است علیه دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا و هواداران او در جریان است. این نظریه در اکتبر ۲۰۱۷ با پستی در وبگاه فورچن از سوی کاربری آمریکایی با اسم رمز کیو آغاز شد و بعدها افراد بیشتری نیز به او پیوستند باشند. او ادعا کرد به اطلاعات طبقهبندیشده در مورد ریاستجمهوری دونالد ترامپ و مخالفانش در ایالاتمتحدهٔ آمریکا دسترسی دارد. این حساب بدون سند و شواهد تائید شده، بسیاری از بازیگران لیبرال هالیوود، سیاستمداران و مسئولان عالیرتبه را متهم به دست داشتن در حلقه قاچاق بینالمللی کودکان برای افراد پیدوفیل متهم میکرد و میگفت دونالد ترامپ تظاهر به تبانی با روسها کرده تا رابرت مولر را متقاعد کند به او بپیوندد تا حلقه را برملا و از کودتا توسط باراک اوباما، هیلاری کلینتون و جرج سوروس پیشگیری کنند. منظور از «کیو» اطلاعات طبقهبندیشده با کلیرنس کیو است.
[3] اشاره به متمم اول قانون اساسی ایالاتمتحده آمریکا دارد که حکومت را از وضع قوانین برای تثبیت یک دین بهعنوان دین رسمی، ممنوع کردن اعتقاد آزاد به دین، محدود کردن آزادی بیان، حق تجمع صلحآمیز یا حق شکایت بهمنظور جبران خسارتها از سوی دولت بازمیدارد. این متمم که در ۱۵ دسامبر ۱۷۹۱ تصویب شد یکی از ده متممی بود که منشور حقوق ایالاتمتحده آمریکا را شکل دادند.
[4] باراک اوباما که از منتقدین جدی فاکس نیوز بود در آستانه انتخابات سال 2008 بعد از دو سال تحریم فاکس نیوز برای به دست آوردن آرای محافظهکاران کارولینای شمالی و ایندیانا در استودیو این رسانه حاضر شد و با کریس والاس مصاحبه کرد.
[7] در هفتههای پایانی انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال 2016 بر اساس تحقیقات
buzzfeednews مشخص شد که شهر ولس در شمال جمهوری مقدونیه محل ثبت حداقل 100 وبسایت طرفدار ترامپ بوده است که وظیفه تولید و انتشار اخبار جعلی را بر عهده داشتهاند. بهعنوانمثال خبر تائید ترامپ توسط پاپ از همین وبسایتها منتشر شد و در فیسبوک پخش شد. بازدید بالای این سایتها توسط موتورهای تبلیغاتی خودکار سبب کسب درآمد بالایی برای جوانان بلاگر در شهر ولس شد. نیویورکر در مقالهای بعدها بیان کرد که اوباما به شکلی وسواسی پیگیر مسئله فعلیت جوانان مقدونیهای در فیسبوک و وبسایتهای اینترنتی بوده است.
[8] کوپر تبو، یکی از بزرگترین جمع کنندگان کمکهای مالی ستاد انتخاباتی دموکراتها در سیلیکون ولی در این خصوص بیان کرد که بسیاری از اهداکنندگان منتظر این هستند که بایدن چه کسی را بهعنوان معاون اول ریاست جمهوری معرفی میکند قبل از اینکه بخواهند کمکهای مالی خود را به سمت ستاد انتخاباتی او سرازیر کنند. با توجه به اینکه بایدن درباره فناوری اطلاعی ندارد و در این حوزه ورود نمیکند غولهای فناوری در سیلیکون ولی نگران این بودند که بایدن الیزابت وارن که خواستار ایجاد تحولات جدی در خصوص شرکت های فناوری بود را به سمت معاون اولی انتخاب کند. بایدن با انتخاب کاملا هریس سیگنال اطمینان بخشی به سیلیکون ولی ارسال کرد و به گفته کوپر تبو هریس پناهگاه امنی برای سرمایهداران فناوری و نویدبخش معافیتهای مالیاتی و حفظ حاشیه امن انحصار آنها است.