در سیودومین دوره المپیاد بینالمللی کامپیوتر تیم ایران موفق به کسب 3 مدال طلا، یک مدال نقره و مجموع 4 مدال شده است که حاصل آن کسب جایگاه چهارمی ایران در این رویداد بوده است. المپیاد بین المللی کامپیوتر یکی از چند المپیاد علمی بین المللی است که سالانه در سراسر جهان برگزار می شود.
این المپیاد دومین المپیاد بزرگ جهانی بعد از المپیاد جهانی ریاضی نیز محسوب میشود. دانش آموزان دبیرستانی نخبه از کشورهای مختلف برای محک مهارتهای کامپیوتری خود- مانند تجزیه و تحلیل مسئله، طراحی الگوریتمها و ساختار دادهها ، برنامه نویسی و تست - در این مسابقات معتبر شرکت میکنند. هر کشور شرکت کننده یک تیم حداکثر چهار نفره را برای نمایندگی کشور خود انتخاب می کند. هر تیم با همراهی یک رهبر تیم و معاون او در یک رقابت دو روزه شرکت می کنند. نمره هر شرکت کننده به صورت جداگانه با حل سه مسئله الگوریتمی در عرض پنج ساعت مشخص میشود. مجموع امتیازات در دو روز مسابقه و به ازای همه مسئلهها به طور جداگانه برای هر شرکت کننده محاسبه میشود. در مراسم اهدای جوایز ، به شرکت کنندگان بسته به نمره کل نسبی، مدال اهدا می شود. 50 درصد برتر شرکت کنندگان مدال دریافت می کنند، به طوری که تعداد نسبی ((طلا: نقره: برنز: بدون مدال)) تقریباً نسبتی به صورت ((1: 2: 3: 6)) دارد.
بر این اساس در سیودومین دوره برگزاری این رویداد که از تاریخ 13 تا 19 سپتامبر و به صورت آنلاین برگزار شد تیم ایران توانست پس از کشورهای چین، آمریکا و کرهجنوبی به مقام چهارم دست یابد.
بهترین رتبه ایران در این مسابقات رتبه سومی در سال 1993 بوده است که رتبه های اول و دوم نیز توسط کشورهای رومانی و اسلواکی کسب شده بوده است. در جدول زیر پر افتخارترین کشورهای شرکت کننده در 31 دورهی پیشین این مسابقات نشان داده شده است که سهم ایران رتبه هشتم بوده است و کشورهای چین، روسیه و آمریکا به ترتیب مقامهای اول تا سوم را به خود اختصاص دادهاند.
شکل 1 پر افتخارترین کشورهای شرکتکننده در 31 دوره گذشته المپیاد جهانی کامپیوتر
بررسی برگزیدههای ادوار گذشته این رویداد نشان میدهد که نتایج ایران در یک دهه گذشته نسبت به قبل از آن حدود 20 تا 30 درصد بهبود داشته است و تقریبا در تمامی این 10 دوره در میان 10 کشور برتر بوده است(سه مقام چهارمی، یک مقام پنجمی و یک مقام ششمی از جمله این عناوین است). روسیه و چین در اکثر دورهها جزو 3 مقام برتر مسابقات قرار داشتهاند که از حدود سال 2000 میلادی آمریکا نیز از مدعیان این رویداد محسوب میشود. 14 دوره از 20 دورهی اخیر این رویداد با مقام اولی چین به پایان رسیده است و این در حالیست که تغییر محسوسی در نتایج کشور روسیه مشاهده نمیشود.
با نگاهی به برگزیدگان ادوار گذشتهی این رویداد متاسفانه مشاهده میشود که بیش از نیمی از این دانشآموزان نخبه در حال حاضر در شرکتها و دانشگاههای مطرح غربی مشغول به کار و یا پژوهش هستند و لذا با توجه به ظرفیت بسیار مناسب کشور در حوزهی فناوری اطلاعات و ارتباطات که موفقیتهای دانشآموزان ایرانی در المپیاد جهانی کامپیوتر تنها یکی از نمونههای آن به شمار میرود، انتظار میرود با تدوین سیاستهای تشویقی و حمایتی هوشمندانه تلاش هرچه بیشتری در جهت حفظ سرمایههای انسانی نخبه توسط دستگاههای مربوطه انجام پذیرد.
تهیه شده در گروه علوم و فناوریهای نوین پژوهشگاه فضای مجازی