شرکت اربیاندبی ، که نوعی سکوی تعاملی برای بهاشتراکگذاری مکانهای اقامتی است، اعلام کرد به آن دسته از مهمانپذیران فعال روی این سکو که به دلیل لغو درخواستهای اسکان در نتیجه شیوع ویروس کرونا متحمل زیان شده و درآمد خود از محل اجاره مکانهای اقامتی از طریق این سکو را از دست دادهاند، 250 میلیون دلار (5 هزار دلار به 50 هزار عرضهکننده اماکن اقامتی) پرداخت خواهد کرد.
شرکت اربیاندبی
[1]، که نوعی سکوی تعاملی برای بهاشتراکگذاری مکانهای اقامتی است، اعلام کرد به آن دسته از مهمانپذیران فعال روی این سکو که به دلیل لغو درخواستهای اسکان در نتیجه شیوع ویروس کرونا متحمل زیان شده و درآمد خود از محل اجاره مکانهای اقامتی از طریق این سکو را از دست دادهاند، 250 میلیون دلار (5 هزار دلار به 50 هزار عرضهکننده اماکن اقامتی) پرداخت خواهد کرد. پس از شیوع ویروس کرونا، این شرکت نوپا، که قرار بود سهام آن در سال جاری در بازار بورس ارایه و به یک شرکت سهامی عام تبدیل شود، در مورد سیاستهای بازپرداخت وجوه دریافتی به متقاضیان و عرضهکنندگان امکان اقامتی در ارتباط با همهگیری جهانی با انتقادهای بسیاری روبرو شده است.
در ابتدا، این شرکت تلاش کرد از بازپرداخت وجوه پرداختی متقاضیان آمریکایی، که در پیش شیوع ویروس کرونا اقدام به لغو درخواستهای خود کرده بودند، خودداری کند. اما پس از آن که سازمان بهداشت جهانی در 11 مارس سال جاری شیوع ویروس کرونا را به عنوان بیماری عالمگیر
[2] شناسایی کرد، این شرکت مجبور شد تا در مواضع خود تجدید نظر کند. در ادامه، این شرکت اعلام کرد آن دسته از مسافران در ایالات متحده آمریکا، که دوره اقامت آنها از 31 می یا قبل از آن آغاز میشود و آنها قبل از 14 مارس اقدام به ثبت درخواست اقامت خود کرده بودند، میتوانند وجود پرداختی خود را به طور کامل بازپس گیرند. این تصمیم برخی از انتقادها به شرکت از جانب متقاضیان اماکن اقامتی را کاهش داد، اما نارضایتی و اعتراض عرضهکنندگان اماکن اقامتی به دنبال داشت؛ به ویژه، این که بسیاری از مهمانپذیران در مورد چشمانداز آتی درآمدی خود از محل اجاره امکان اقامتی نیز نگرانی جدی دارند. سیاست جدید شرکت مبنی بر بازپرداخت کامل وجوه پرداختی متقاضیان به این معنی است که عرضهکنندگان از دریافت بخشی (25 درصد) از مبلغ پرداختی متقاضیان که تحت شرایط لغو معمول کسب میکردند، محروم میشوند.
اخیراً، شرکت مذکور در واکنش به اعتراضات عرضهکنندگان اماکن اقامتی و تهدید آنها به خارج کردن امکان اقامتی خود از فهرست شرکت و درج آنها در فهرست سایر شرکتهای فعال در این حوزه و حتی شرکتهای فعال در بازار اجاره طولانیمدت، به ویژه آن دسته از اشخاصی که برای درج امکان اقامتی خود در فهرست این شرکت اقدام به خرید اقامتگاه کرده بودند، طی نامهای به عرضهکنندگان اماکن اقامتی اعلام کرد 25 درصد از مبلغی که آنها به طور معمول از طریق سیاست لغو درخواست دریافت میکردند، را به آنها پرداخت خواهد کرد. این شرکت اعلام کرد که کارکنان آن نیز از محل درآمد شخصی خود، 10 میلیون دلار کمک بلاعوض به برخی از عرضهکنندگان امکان اقامتی در شرکت، نظیر عرضهکنندگانی که سابقه همکاری طولانی با این شرکت دارند، اعطا خواهند کرد.
در واقع، شرکت اربیاندبی با این معضل روبرو است که اگر به متقاضیان امکان اقامتی اجازه لغو و بازپسگیری وجوه پرداختی را دهد، عرضهکنندگان این امکان زیان قابل ملاحظهای را متحمل خواهند شد. اما، از سوی دیگر، این شرکت نمیتواند متقاضیان را مجبور به عدم لغو درخواستهای خود کنند.
این شرکت به عرضهکنندگان اماکن اقامتی اعلام کرده است که مشغول لابیگری در کنگره ایالات متحده آمریکا است تا در چهارچوب برنامههای نجات کسبوکارهای کوچک و بیمه بیکاری، که بخشی از بسته محرک اقتصادی اخیر در این کشور است، به عرضهکنندگان اماکن اقامتی فعال در این سکوی تعاملی امکان درخواست برای دریافت کمکهای پیشبینی شده داده شود.
نکته مهم این که در واقع، شرکت مذکور مالک سهم بسیار کمی از اقامتگاههایی است که در فهرست این سکو تعاملی وجود دارد و در عوض، تا حد زیادی به عنوان نوعی واسطه بین عرضهکنندگان و متقاضیان امکان اقامتی عمل میکند. این مدل کسبوکار، اگرچه باعث شده که شرکت اربیاندبی به یکی از ارزشمندترین شرکتهای نوپای خصوصی تبدیل شود، اما بخش قابل ملاحظهای از ریسک را متوجه عرضهکنندگان امکان اقامتی کرده است.
ممکن است، در نتیجه شیوع ویروس کرونا، شرکتهایی نظیر اربیاندپی مجبور شوند در مدل کسبکار خود بازنگری کنند و نسبت به افزایش سهم خود از مالکیت امکان اقامتی اقدام کنند. همچنین، ممکن است سکوهای تعاملی توزیعشدهتر، که در چهارچوب آنها عرضهکنندگان و متقاضیان امکان اقامتی آزادی عملی بیشتر در تعیین شرایط قرارداد و عمل به تعهدات خود دارند، جای سکوهای تعاملی متمرکز امروزی را بگیرند. در هر صورت، شیوع ویروس کرونا احتمالا تاثیر قابل ملاحظه بر الگوی کسبوکار سکوهای تعاملی خواهد گذاشت.
نگارنده: امیر عزیزی (دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه تهران و کارشناس اقتصادی اندیشکده سیاستگذاری اقتصادی تهران)
تهیه شده در گروه مطالعات اقتصادی پژوهشگاه فضای مجازی
منابع
Bosa, D., & Rodriguez, S. (2020, March 30).
Airbnb extends coronavirus cancellation window to May 31, sets aside $250 million to pay hosts for missed stays. Retrieved March 31, 2020, from CNBC: https://www.cnbc.com/2020/03/30/airbnb-extends-coronavirus-cancellation-window-to-may-31-due-to-coronavirus.html
Newcomer, E. (2020, March 30).
Airbnb Will Give $250 Million to Hosts Who Lost Income to Virus. Retrieved March 31, 2020, from Bloomberg: https://www.bloomberg.com/amp/news/articles/2020-03-30/airbnb-will-give-250-million-to-hosts-who-lost-income-to-virus