کرونانوشت/ استفاده از ژتون‌های دیجیتال با هدف کاهش اثرات ویروس کرونا در چین

بر اساس اطلاعات اداره ملی آمار جمهوری خلق چین، در دو ماه ابتدایی شروع همه‌گیری ویروس کرونا در این کشور، که بدترین دوره همه‌گیری در چین محسوب می‌شود، فروش خالص کالاهای مصرفی در این کشور بیش از 20 درصد کاهش یافت. پیش‌بینی می‌شود که نرخ رشد تولید ناخالص داخلی این کشور در فصل نخست سال میلادی جاری از 6 درصد به 4.5 درصد کاهش پیدا کند، که از سال 1990 میلادی به بعد بی‌سابقه بوده است. بر اساس اعلام، کمیسیون ملی توسعه و اصلاحات چین، در سال 2019، مخارج مصرفی 57.8 درصد از رشد تولید ناخالص داخلی این کشور را به خود اختصاص داده است. به همین دلیل، رونق‌بخشی به فعالیت‌های اقتصادی از مجرای تحریک مصرف داخلی به اولویت اول دولت مرکزی و دولت‌های محلی در این کشور تبدیل شد. بر این اساس، در برخی از شهرهای مهم چین، دولت‌های محلی با همکاری سکوهای تجارت الکترونیکی، نظیر علی‌پی[1] و وی‌چت پی[2]، در حال پرداخت میلیاردها یوان کمک هزینه به شهروندان به شکل ژتون‌های دیجیتالی رایگان هستند.
برای نمونه، هانگژو[3] مرکز استان شجیانگ[4] اعلام کرد که 1.68 میلیارد یوان (معادل 236.7 میلیون دلار آمریکا) را در قالب ژتون دیجیتالی به ساکنین این شهر پرداخت می‌کند. در اولین مرحله از انتشار این ژتون‌ها، کوپن‌هایی که هر یک ارزشی برابر با 50 یوان داشتند به ساکنین پرداخت شد. ساکنین می‌توانند با استفاده از این ژتون‌ها به صورت برخط یا بیرون‌خط و از طریق علی‌پی نسبت به خرید اقلامی مشخص اقدام کنند. علی‌پی نوعی سکوی پرداخت برخط و موبایلی است که در سال 2004 توسط گروه شرکت‌های علی‌بابا[5] ایجاد شد. شهر جیشانگ[6]، شهری دیگر در استان شجیانگ نیز اعلام کرد که ژتون‌های دیجیتالی برای کالاهای مصرفی به ارزش 200 میلیون یوان منتشر خواهد کرد و در اختیار ساکنین این شهر قرار خواهد داد. شهروندان جمعاً می‌توانند 150 میلیون یوان از مبلغ فوق را از طریق وی‌چت پی به پول نقد تبدیل کنند. وی‌چت پی نیز نوعی سکوی پرداخت برخط و مبایلی است که در سال 2013 توسط شرکت اینترنتی معظم چینی تنسنت[7] ایجاد گردید.
علاوه بر هانگژو و جیشانگ، شهرهای دیگری نظیر چینگ‌دائو[8]، شیامن[9]، هفئی[10] و شاوشینگ[11] نیز از همین روش استفاده کرده و بیش از 4 میلیارد یوان را منتشر کرده‌اند. جیانگ‌سو[12] مرکز استان نانجینگ[13] نیز 318 میلیون دلار به شکل ژتون دیجیتالی به شهروندان خود که دچار مشکلات مالی شده بودند، پرداخت کرد. این اقدامات بر مبنای دستورالعملی که 23 دولت استانی در اوایل ماه مارس مبنی بر افزایش مخارج مصرفی برای محدود کردن اثر منفی شیوع ویروس کرونا صادر کردند، انجام شده است.
در حالی که دولت‌های محلی روی تامین اقلام غذایی و تحریک هزینه‌های فرهنگی و گردشگری تمرکز کرده‌اند، سکوهای تجارت الکترونیک به شدت تلاش می‌کنند که بخش خرده‌فروشی را رونق بخشند. برای نمونه، اخیراً، شرکت جی‌اوام‌ای الکتریکال اپلاینسز[14]، که یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های خصوصی خرده‌فروشی در چین است، با همکاری پلت‌فرم تجارت الکترونیک پیندودو[15] برای رویداد سوپر برند دی[16]، که طی آن مشتریان می‌توانند در روزهای مختلف محصولاتی را با تخفیف از برندهای مختلف خریداری کنند، ژتون‌های الکترونیکی مخصوصی را منتشر و بین متقاضیان توزیع کرده است. بخشی از هزینه این ژتون‌های توسط دولت چین تامین شده است. دولتمردان چینی امیدوارند که با اقداماتی از این دست بتوانند تقاضای داخلی را در تحریک و رشد اقتصادی را به اقتصاد این کشور بازگرداند.

نگارنده: امیر عزیزی (دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه تهران و کارشناس اقتصادی اندیشکده سیاست‌های اقتصادی تهران)
تهیه شده در گروه مطالعات اقتصادی پژوهشگاه فضای مجازی

منابع