تاریخ شروع: ۱۴۰۰/۱۱/۱۸تاریخ پایان: ۱۴۰۰/۱۱/۱۸تعداد بازدید: ۲۱۳ نشست «بررسی فقهی- اقتصادی ارزش پول و پیشنهاد رمزارز (ملی و بین‌المللی) مبتنی بر ارزش‌های اسلامی»
نوع رویداد: سمینار
سطح برگزاری: سراسری
آدرس محل برگزاری: دفتر مطالعات اسلامی و ارتباطات حوزوی
محورهای رویداد: دهمین کرسی ترویجی ارائه مقالات مرتبط با جشنواره بین المللی «دین و فضای مجازی» با موضوع «بررسی فقهی- اقتصادی ارزش پول و پیشنهاد رمزارز (ملی و بین‌المللی) مبتنی بر ارزش‌های اسلامی» با ارائه مؤلفین مقاله دکتر محسن رضائی صدرآبادی، دکترای علوم اقتصادی دانشگاه امام صادق (علیه السلام) و مدرس دانشگاه علامه طباطبایی (ره) و مهدی رعایائی، دانشجوی دکترای اقتصاد اسلامی، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و نقد اساتید معزز حجت الاسلام سیدمصطفی سجادی، مدرس حوزه و پژوهشگر حوزه اقتصاد دیجیتال و حجت الاسلام امین دشت‌بزرگ، استاد حوزه و دانشگاه و معاون آموزش موسسه فقهی ائمه اطهار (علیهم السلام) برگزار شد.
در این مقاله، سعی شده تا با تبیین فنی- اقتصادی ماهیت پول‌های مجازی و بررسی نگاه مکاتب مختلف اقتصادی و نگاه اسلام به ارزش پول، راهکارهایی برای ایجاد رمزارز مبتنی بر ارزش های اسلامی ارائه شود.
آقایان صدرآبادی و رعایائی، در مقاله خود با اشاره به برخی از رمز ارزها همچون بیت کوین که هیچ پشتوانه حقیقی ندارند و ارزش خود را به علت کارایی بالا و پذیرش از سوی نخبگان و فعالان آی تی به دست آورده‌اند، درباره نگاه اسلام به ارزش پول تاکید کرده‌اند: «اساساً در نظر اسلام پول یا باید ارزش ذاتی داشته و مانند پول‌های کالایی و یا مسکوکات فلزی باشد و یا اگر امر اعتباری بود، حتماً می‌بایست در عالم واقع مابه‌ازائی ارزشمند(پشتوانه) داشته باشد و اعتبار کردن بدون مابه‌ازاء در اسلام مورد قبول نیست.»
نویسندگان مقاله، با تاکید بر اینکه امکان ایجاد رمز ارز اسلامی- ایرانی وجود دارد، در پایان مقاله خود تاکید کردند: « به نظر ما می‌توان با پشتوانه قرار دادن سبدی از دارایی‌ها و منابع اعم از طلا و نقره، سایر فلزات گرانبهاء و منابع نفت و گاز، رمز ارز ملی با ثبات را در داخل کشور ایجاد کرد و سپس این ارز را به جهانیان معرفی نمود. بدین منظور پیشنهاد می‌شود که ابتدا در داخل کشور سازوکارها فراهم شود و سپس در مرحله دوم در قالب انعقاد پیمان پولی چندجانبه وارد مذاکره شده و در نهایت قطعاً با موفقیت این ارز در بازار داخلی و بین‌الدولی، اعتماد عمومی سایر کشورهای جهان به آن جلب شده و می‌توان در بازارهای جهانی آن را عرضه نمود.»
در جلسه بررسی مقاله، پس از ارائه از سوی دکتر صدرآبادی، حجت الاسلام سیدمصطفی سجادی به نقد آن پرداخت.
حجت الاسلام سجادی جدید بودن موضوع، جامعیت نسبی در مسایل محل بحث، نگاه بنیادین به مقولات جدید اقتصاد دیجیتال و ارائه پیشنهادهای متفاوت برای رمز ارز ایرانی-اسلامی و تلاش برای عملیاتی نشان دادن آن را ازنقاط قوت مقاله برشمرد.
این پژوهشگر حوزه اقتصاد دیجیتال درباره نقاط ضعف مقاله نیز گفت: «مسئله‌ای مطرح است مبنی بر اینکه رمز ارزها اصلا پول تلقی می‌شوند یا خیر؟ اصلا به آن پرداخته نشده و اشاره نشده که این از اصول موضوعه مقاله است یا نه؟ با توجه به موضوع مقاله، می‌شد از اصول موضوعه باشد.»
استاد حوزه علمیه در ادامه تاکید کرد: «احساس می‌شود منابع مورد استفاده، بعضا منابع دست اول نیستند. گاهی هم استنادهایی مطرح شده که یا نامعتبر هستند و یا مرتبط به بحث نبوده‌اند.»
حجت الاسلام سجادی همچنین با اشاره به مبناهای مطرح شده درباره ارزش پول گفت: «اینکه در مقاله مطرح شده ارزش پول می‌تواند از الگوریتم پیچیده ریاضی باشد، قابل پذیرش نیست. لزومی ندارد خود را به الگوریتم پیچیده ریاضی محدود کنیم، به خصوص که در دنیای واقعی چندان محل اعتبار نیست.»
پژوهشگر حوزه اقتصاد دیجیتال در پایان سخنان خود افزود: «برخی از پروتکل‌های مطرح و مهم در مقاله ذکر نشده است. اگر این مقاله می‌خواهد یک پیشنهاد کارا و موثر به حکومت اسلامی ارائه دهد، لازم است ورود دقیق‌تری داشته باشد و ریز فعالیت‌هایی که در این پروتکل‌ها انجام می‌شود را مورد بررسی فقهی قرار دهد.»
در ادامه جلسه، حجت الاسلام امین دشت‌بزرگ با تایید سخنان حجت الاسلام سجادی، در نقد مقاله گفت: «این مقاله به رغم نقاط قوتی که دارد اما در مورد فضایی که رمز ارزها برای آن ایجاد شده‌اند و اساسا هدف از ایجاد رمز ارزها بحثی نکرده است. اینکه آیا ایجاد رمز ارز برای سود افراد بوده یا تخریب اقتصاد جهانی و یا جایگزین کردن پول جهانی به جای دلار که کم کم از روابط بین کشورها در حال خارج شدن است؟»
معاون آموزش موسسه فقهی ائمه اطهار (علیهم السلام) در ادامه سخنان خود افزود: «در مقاله به این موضوع که فضای معاملاتی که در رمز ارز وجود دارد با فضای موجود در مستر کارت‌ها چه فرقی دارد، اشاره‌ای نشده است. اگر رمز ارز همان کار مستر کارت را می‌کند که نیازی نیست ایجاد شود و اگر کار دیگری قرار است بکند، آن کار چیست؟»
استاد حوزه و دانشگاه در پایان سخنان خود تاکید کرد: «این مقاله در فضای فقهی است و بیشتر کارکرد داخلی دارد اما در فضای جهانی و رابطه با دیگر کشورها معلوم نیست راهگشا باشد و دیگر کشورها پیشنهادهای ارائه شده را بپذیرند؛ به خصوص که هدف در دیگر کشورها، صرفا سود افراد است.»
عناوین نشست ها :
سخنرانان :
مخاطبان:
